Mijn eerste marathon

Door Heerko Koops

Het is 28 september 2020, mijn 36^e verjaardag. Ik app naar de familie “ik heb me gisteren in een vlaag van verstandsverbijstering aangemeld voor de marathon van Berlijn. Over een precies een jaar, dus moet haalbaar zijn”. Op dat moment loop ik na jaren niet te hebben gesport ongeveer drie keer in de week hetzelfde rondje van 10 kilometer. Het is tijd voor een sportieve uitdaging!

Op weg naar de marathon

In het dagelijks leven ben ik bestuursadviseur bij Rijkswaterstaat (Den Haag) en woon ik in Leidsche Rijn met mijn vrouw en 2 kinderen (6 en 9). Mijn werk doe ik voornamelijk achter de computer. Door het thuiswerken bespaar ik veel reistijd maar voel ik me ook opgesloten. Een goede reden om meer te bewegen. En er kunnen ook nog wel een paar kilootjes af. Na de eerste maanden in coronatijd vooral veel te hebben gewandeld (10.000 stappen per dag) pak ik het hardlopen weer op. Ik weet dat ik het voorzichtig aan moet pakken. Ik heb snel last van mijn knie: een zogenaamde ‘runners knee ’ die ik tien jaar geleden heb opgelopen met voetballen en hardlopen. Telkens als ik mijn knie te zwaar belast, komt de pijn terug. Ik heb voor de marathon van Berlijn gekozen om meerdere redenen: het is een sfeervolle marathon, een najaarsmarathon biedt veel voorbereidingstijd, het is een vlak parcours en ik had de hoop dat corona in de herfst van ’21 hopelijk wel beteugeld zou zijn. Nadat mij ik heb opgegeven, vind ik Training Te Velde via Google en stuur hem een mail: wil je helpen met het maken van een schema en mij begeleiden op weg naar Berlijn? Op een koude dag in januari 2021 spreken we als intake af op het Lint. Kort daarop ontvang ik een persoonlijk schema vol met afkortingen en jargon die ik me eigen moet maken. Het schema is gebaseerd op mijn doel om de marathon onder de 4 uur uit te lopen. Ik krijg er zin in!

Logboek

Edwin heeft me gevraagd mijn progressie bij houden in een logboek en dat doe ik consequent. Iedere training leg ik vast hoe zwaar het was het en welk effect de training heeft. Ik maak er mooie tabellen van in Excel en zie het aantal kilometers gestaag oplopen naar 50 kilometer per week. Na 10 maanden training geeft het logboek een geweldige terugblik van hoogte- en dieptepunten. Bijvoorbeeld: de valse start met beginnen met kniepijn in de eerste week, die keer dat ik verkeerd afsloeg en daardoor onbedoeld mijn eerste halve marathon liep (februari), de blijdschap om mijn nieuwe horloge met GPS, al die keren dat mijn benen na afloop stijfjes, stram, pijnlijk of vermoeid aanvoelden, de trots die ik voel na lange afstanden of hoge tempo’s, de tegenzin die ik telkens voel bij de core and stability trainingen, de motivatie die ik haal uit virtuele wedstrijden en zo kan ik nog wel even doorgaan. Ik noteer in die 10 maanden gevoelsomschrijvingen als ‘super gedaan’, ‘heel lekker!’, ‘prima!’ maar ook wel eens: ‘balen’ of ‘zeer gefrustreerd’ – als het niet zo ging als ik wilde. Maar ik ga vooruit. Het is leuk om te merken hoe het hardlopen langzamerhand steeds verder en gemakkelijker gaat.

Raceday!

De eerste helft

Na een kleine tien maanden voorbereiding en trouw het schema te hebben gevolgd sta ik in het startvak in Berlijn, met 42,195 km voor me. Ik kan niet wachten, net als alle duizenden mensen voor en achter mij. Iedereen is uitgelaten dat het weer kan. Ik denk terug aan de 1200 kilometers aan voorbereiding. Ik voel me klaar om mijn eerste marathon te lopen. Het startschot! Ik vertrek en in de eerste 21 kilometer merk ik hoeveel ik in het afgelopen jaar vooruit ben gegaan. Wat gaat dit lekker! En wat tof om het publiek zo enthousiast te zien. Ik deel high fives uit met kinderen in het publiek. Ondanks de warmte gaat het lopen heel soepel. Dat is niet voor iedereen zo: ik zie ook ambulances aan en af rijden om oververhitte lopers op te vangen. Ik praat hardop tegen mezelf dat ik rustiger moet lopen maar het is moeilijk om mij niet laten meeslepen door het enthousiaste publiek en al die andere lopers. Hier heb ik voor getraind! Het lopen gaat in deze omstandigheden bijna vanzelf. Ik zweef over het asfalt. Alle rondes gaan sneller dan de 5 minuut 40 per kilometer die ik moet lopen. Halverwege loop ik 5 minuten voor op schema. Ik voel me verplicht aan de mensen langs de kant en aan het thuisfront om alles te geven.

De tweede helft

Ik dwing mezelf om echt rustiger aan te doen. Ik mag van mezelf even een stukje wandelen en ik wil expres langzamer lopen. Ook al gaat het zo makkelijk, ik ben bang dat ik straks de man met de hamer tegenkom. Maar het lukt mezelf amper om af te remmen. Toch word ik ertoe gedwongen. Wat ik nog nooit heb gevoeld tijdens mijn trainingen, voel ik nu: kramp in mijn linkerkuit. Au! Het schiet er af en toe in. De pijn is heel venijnig. Ik probeer er geen aandacht te schenken. Even strekken, doorzetten en focussen op het publiek, de muziek langs de kant, het lekkere weer, de goede sfeer. Wat me ondertussen meer zorgen baart: ik voel langzamerhand weer pijn ontstaan in mijn linkerknie, mijn zwakke plek. Dit zal me toch niet gebeuren! Hopelijk ben ik eerder gefinisht dan dat mijn knie niet meer wil. Inmiddels zitten we bij kilometer 30: het ging de laatste kilometers íets trager maar we lopen nog steeds vóór op schema. Het is hopen tegen beter weten in. Hoe dichter bij de finish, hoe meer pijn ik heb. Vanaf kilometer 35 kán ik niet meer en moet ik hardlopen afwisselen met wandelen. Langs de kant staan rijen mensen, ik kan het toch niet maken om te wandelen? De aanmoedigingen werken als doping, toeschouwers roepen af en toe mijn naam. Het doel van 4 uur is inmiddels niet meer haalbaar maar ik weet: hoe dan ook, ik zál finishen. De tijd kan me inmiddels gestolen worden! Als het moet, dan tóch maar wandelend.

Finish

De laatste kilometers door het centrum van Berlijn staan mensen rijen dik. Ik besef dat het echt bijzonder is om dit doen. Ze staan er ook voor mij! Ik verbijt de pijn en zie de kilometers wegtikken. Naar de Brandenburger Tor en dan nog tweehonderd meter. 4 uur en 14 minuten na de start sta ik met mijn medaille om mijn nek. Het was niet gemakkelijk maar ik heb het gered! Ik voel kramp in mijn benen, pijn in mijn knie. Direct na de finish baal ik daar eerlijk gezegd wel een beetje van. Qua uithoudingsvermogen en qua snelheid zat er veel meer in. Maar de trots en voldoening overheerst dat het gelukt is. Wat een ervaring om zo door Berlijn te hardlopen!

Hoe loop je een eerste marathon

Terugkijkend was het schema van Edwin precies goed. De belasting werd geleidelijk aan opgebouwd, er zat variatie in en ik merkte bij mezelf al snel hoeveel ik er vooruit ging. Iedere 8 weken had ik via de mail of Whatsapp contact met Edwin over mijn voortgang aan de hand van het logboek. Het fijne van een ‘trainer op afstand’ is dat ik op mijn eigen moment kon trainen, terwijl ik wel tips aan Edwin kan vragen. Maar het moet je wel liggen. Het vereist sowieso discipline. Edwin is altijd bereid om even te helpen maar met een trainer op afstand moet je ook veel zelf uitzoeken. Je weet bovendien niet altijd zeker of je alle oefeningen goed uitvoert. En: als dingen in je techniek niet goed zitten, dan wordt dit met een trainer op afstand niet beter. Daar loop ik nu tegenaan met mijn knie.

De volgende marathon

Al vóór Berlijn stond voor mij vast dat dit absoluut niet mijn enige marathon zou zijn. Inmiddels heeft Edwin een nieuw schema gemaakt en train ik voor de marathon van Utrecht in april 2022. Doel? Pijnvrij uitlopen – de goede tijd volgt dan vanzelf. Daarvoor gaan we nu samen gericht aan de slag met mijn looptechniek. Via Edwin is ook de hulp van een fysio ingeschakeld. Samen gaan ze me begeleiden naar mijn volgende marathon. super!

Naschrift van de looptrainer

Logboek

Inmiddels heb ik al voor flink wat mensen een trainingsschema gemaakt op weg naar hun (halve)marathon of ultratrail. Wat bijzonder was aan dit traject was de nauwgezetheid waarmee Heerko het logboek bijhield. The proof of the Pudding is in the Eating. Je maakt een schema op aannames, het kán niet zo zijn dat het 100% klopt. Dit logboek las -voor een looptrainer dan- als een spannend jongensboek. De feedback van Heerko gaf me een schat aan informatie of het schema deed wat het moest doen en zo niet waar ik het dan moest aanpassen. We hebben het schema wel een aantal keren op accenten aangepast maar in de basis klopte het. Zonder de tegenstribbelende knie had Heerko de marathon onder de 4 uur gelopen, daar ben ik van overtuigd. Dat is geen wishfull thinking dat is gebaseerd op praktijkervaring.

Blessure

Waren de knieklachten te voorkomen geweest? Je voorbereiden op een marathon betekent constant de balans zoeken tussen de belasting (de trainingsarbeid die je doet) en de belastbaarheid (wat je lichaam aankan). Als je de belasting niet verhoogt gaat de belastbaarheid niet omhoog (Overload principe). Als het aan Heerko had gelegen had hij in het laatste blok meer kilometers gemaakt, als het aan Edwin had gelegen minder. Zelfs achteraf kun je niet vaststellen welke aanpak de juiste was geweest. Het kan overbelasting zijn geweest en/of een onregelmatigheid in het looppatroon. Wat ik hiervan geleerd heb is dat je dit soort langdurige trajecten eigenlijk niet kunt doen zonder fysiek contact met je sporter. De laatste kilometers werden nu een lijdensweg en dat had ik Heerko graag bespaard. Was het verstandig om door te lopen? Natuurlijk niet. Sportverdwazing? Denk het niet. Iemand die zich zo gedegen heeft voorbereid maakt een weloverwogen keuze. En als ik in Heerko’s schoenen had gestaan had ik hetzelfde gedaan. Sterker nog: dat heb ik gedaan, meerdere keren. En geloof me, als jullie op dat moment in die setting voor die keuze hadden gestaan hadden jullie het waarschijnlijk ook gedaan. Hier heb je het voor gedaan. Je verbijt de pijn. En je gaat door.

42 kilometer lopen blijft 42 kilometer

De grens opzoeken en er over heen gaan, ik wil het hier niet mee goed praten (het is namelijk écht stom op zijn minst ben je langer aan het herstellen) maar het overwinnen van moeilijke momenten, in de voorbereiding en tijdens de wedstrijd, is voor mij onlosmakelijk verbonden met de marathon, en geeft- en ik denk dat de meeste marathonlopers dat beamen- diepgang aan je prestatie. Maar je bent nu gewaarschuwd. Een marathon mag je nooit onderschatten. Ook niet als je goed getraind bent.